بندر طرطوس نیم قرن به اجاره روسیه درآمد، روسیه درصدد تبدیل سوریه به پایگاه صادرات گندم در غرب آسیا است - آسمان تو

همراه دور زمین باشید و با تور ارزان روسیه از کاخ کرملین دیدن کنید و در شهرهای زیبای مسکو و سوچی گشتی بزنید و خاطرات زیبایی برای خود رقم بزنید.

به گزارش گروه مالی خبرنگاران، بر اساس گزارش سازمان های بین المللی از جمله گزارش فائو، بخش کشاورزی سوریه با وقوع جنگ بیش از 16 میلیارد دلار آسیب دیده است. این میزان از آسیب دیدگی در حالی است که مطابق آمار ها کشاورزی در سوریه 18 درصد فراوری ناخالص ملی، 23 درصد صادرات و 17 درصد مشاغل را به خود اختصاص می داده است. ازاین رو آسیب دیدن این بخش برای سوریه هزینه های زیادی ازجمله از بین بردن امنیت غذایی را در پی داشته است.

برای تأمین احتیاج های اولیه سوریه در حوزه غذا، دولت روسیه ابتدا در سال 2015 و هم زمان با ورود نظامی، آغاز به ارسال گندم در قالب یاری های بشردوستانه کرد و بعد ها نیز ارسال گندم گسترش یافت و به یک تجارت بین دو طرف تبدیل شد. درواقع، روسیه و سوریه از سال 2015 همکاری های خود را در بخش کشاورزی افزایش داده اند؛ به گونه ای که حجم محموله های گندم ارسالی در سال به سوریه به طور پیوسته افزایش داشته است. حجم صادرات گندم به سوریه توسط روسیه از 650 هزار تن در سال 2015 به 1.2 میلیون تن در سال 2017 و اخیراً نیز به حدود 2 میلیون تن افزایش یافته است. علاوه بر صادرات گندم بعد از ایجاد ثبات نسبی در سوریه، شرکت های روسی وارد عرصه سیلو سازی و تعمیرات سیلو های سوریه نیز شدند.

*ساخت تعداد زیادی کارخانه و سیلو غلات در سوریه توسط شرکت های روسی

در سال 2016 شرکت سوفوکریم Sofokrim روسیه که شرکتی در زمینه فراوری تجهیزات کشاورزی است، اعلام نمود که قراردادی برای ساخت 4 کارخانه غلات در حمص و تلکلخ در غرب حمص امضا نموده است. هزینه ساخت کارخانه حمص 16.5 میلیون یورو اعلام شده است. همچنین کل هزینه این قرارداد از سوی شرکت سوفوکریم، مبلغ 70 میلیون یورو عنوان شده که باید توسط دولت سوریه تأمین گردد. این شرکت همچنین اعلام نموده که پیروز شده است یک قرارداد برای ساخت کارخانه غلات و آسانسور کشاورزی در دمشق با دولت سوریه امضاء نماید.

در نوامبر 2018 نیز وزیر وقت تجارت داخلی سوریه اعلام نمود که شرکت های روسی، قرار است 70 سیلو با ظرفیت هر سیلو 20 هزار تن برای ذخیره گندم در سوریه احداث کنند. روس ها در تعمیر سیلو های آسیب دیده از جنگ نیز فعال هستند و به عنوان نمونه می توان به بازسازی سیلوی 100 هزار تنی حلب اشاره نمود.

همچنین در اواخر سال 2018 شرکت استروی ترانس گاز روسیه (Stroytransgaz) با یک قرارداد 40 ساله متعهد به بازسازی و مدیریت مجتمع کود حمص با سه کارخانه آمونیاک، نیترات و اوره شده است. این قرارداد در صورت رضایت طرفین تا 25 سال نیز بعد از اتمام دوره 40 سال قابل تمدید است.

*اجاره 49 ساله و توسعه بندر طرطوس سوریه توسط روسیه

علاوه بر بخش کشاورزی روسیه در توسعه بندر طرطوس نیز فعالیت جدی داشته است. از مهم ترین پروژه های واگذارشده به روس ها در سوریه، قرارداد اجاره 49 ساله بندر طرطوس به شرکت استروی ترانس گاز است که در 13 ژوئیه 2019 در مجلس سوریه به تصویب رسید. شرکت استروی ترانس گاز مطابق این قرارداد از پرداخت تعرفه های گمرکی در واردکردن ماشین آلات، تجهیزات و موارد مدنظر برای عملی کردن مفاد آن معاف است. همچنین شرکت روسی از پرداخت مالیات و کلیه عوارض موجود در سوریه از زمان اخذ قرارداد تا انتها توسعه بندر طرطوس معاف خواهد بود.

این قرارداد بعد از اتمام دوره 49 سال در صورت رضایت طرفین به مدت 25 سال دیگر قابلیت تمدید دارد. روسیه اعلام نموده است که می خواهد در این بندر 500 میلیون دلار سرمایه گذاری کند و آن را به پایگاه صادرات گندم خود به منطقه غرب آسیا (خاورمیانه) تبدیل نماید. مطابق قرارداد، مقررشده است تا ظرفیت کانتینری این بندر از 400 هزار کانتینر به 5.2 میلیون کانتینر برسد. همچنین قرار است ظرفیت گنجایش این بندر نیز از 12 میلیون تن به 40 میلیون تن افزایش یابد. مطابق این قرارداد باید 85 درصد کارگران این بندر سوریه ای باشند و طرف دوم قرارداد حق دارد 15 درصد نیروی مورداحتیاج را از خارج تأمین نماید. در ابتدا 25 درصد درآمد های بندر بدون در نظر دریافت هزینه ها و ضرر های احتمالی برای دولت سوریه خواهد بود و با گسترش بندر و افزایش درآمدها، این سهم به 35 درصد خواهد رسید.

وزیر حمل ونقل سوریه اعلام نموده است که درآمد سوریه از این بندر با سرمایه گذاری روس ها سالانه به 84 میلیون دلار خواهد رسید که بیش از سه برابر میزان فعلی آن یعنی 24 میلیون دلار است. در صورت بروز هرگونه اختلافی در قرارداد مرجع حل اختلاف، متن عربی قرارداد و داوری در اختلافات مطابق قانون سوریه خواهد بود. همچنین بیمه این بندر نیز توسط شرکت های سوریه انجام خواهد شد.

*احاطه روسیه بر گمرکات سوریه در قالب توسعه و به روز کردن آن

علاوه بر بخش کشاورزی و توسعه بنادر مهم، یکی دیگر از بخش های مهمی که روسیه بعد از ایجاد ثبات نسبی در سوریه در آن ورود پیدا کرد، بخش گمرکات سوریه است. هم زمان با امضای پروتکل همکاری های مالی، صنعتی و علمی و فرهنگی بین سوریه و روسیه، پروتکل همکاری گمرکی بین دو کشور نیز در سال 2019 به امضاء طرفین رسید. این پروتکل که به امضاء وزیر خارجه سوریه و یوری بوریسف، معاون نخست وزیر روسیه رسیده توسط سازمان گمرک روسیه و اداره کل گمرک سوریه تدوین شده است. مفاد این پروتکل شامل تبادل اطلاعات و یاری متقابل در چارچوب سیستم ترجیحی گمرک اتحادیه مالی اوراسیا (روسیه، بلاروس، ارمنستان، قزاقستان، قرقیزستان) است. توافق نامه امضاشده بین مسکو و دمشق همچنین شامل ساده سازی مراحل گمرکی و تسهیل و تسریع درحرکت کالا ها و وسایل نقلیه در مرز های گمرکی است. از طرف دیگر، این پروتکل همکاری های فنی دو کشور را درزمینه مقابله با مسائل گمرکی فراهم می نماید. این همکاری ها همچنین شامل ارائه اطلاعات در خصوص ارزش پرداخت های گمرکی (تعرفه)، مبدأ کالا های صادرشده به سوریه و طبقه بندی آن ها با توجه به تعرفه گمرکی است. مطابق این پروتکل، سوریه برای صادرات محصولات خود به اتحادیه مالی اوراسیا که شامل 5 کشور روسیه، ارمنستان، قزاقستان، قرقیزستان و بلاروس، 25 درصد تعرفه ترجیحی دریافت می نماید.

با این اقدامات در بخش گمرکات، روسیه درواقع بر صادرات و واردات سوریه و نیز احتیاجمندی های این کشور، احاطه پیدانموده و می تواند با توجه به نفوذ خود در حاکمیت سوریه از این ابزار برای افزایش صادرات و نفوذ مالی خود بهره بگیرد. این میزان از نفوذ روسیه در بخش گمرکات سوریه، می تواند یک زنگ خطر برای سایر شرکای مالی سوریه از جمله ایران باشد که در کوشش برای افزایش نفوذ مالی خود در سوریه بعد از بحران هستند.