تصویب عجولانه طرحی که به ضرر موسیقی نواحی است - آسمان تو

سورج یاسایی در ابتدا به خبرنگاران گفت: سه سال پیش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی طرحی را مبنی بر ادغام انجمن های هنری عنوان نمود که البته به علت موضع گیری هایی که در راستای این طرح صورت گرفت، ظاهرا این طرح در آن موقع لغو شد. ولی اکنون دو ماهی است که طرحی عجولانه برای ثبت انجمن ها با عنوان و به شکل موسسات فرهنگی هنری مطرح شده است. در این طرح آمده است که باید با برگزاری انتخابات، رئیس و هیات مدیره انجمن ها از بین هنرمندان هر استان انتخاب شوند.

یاسایی ادامه داد: این ساختار جدید شاید در نگاه اول ساختاری دموکراتیک به نظر برسد که قرار است امور موسیقی هر منطقه به اهالی موسیقی همان جا سپرده گردد اما ابتدایی ترین اصل در یک تشکلِ مبتنی بر رأی و انتخابات، مشخص بودن دقیق شرایط انتخاب نمایندگان و انتخاب شوندگان است که متاسفانه در این مورد، اساساً چنین شرایطی تبیین نشده است.

او یادآور شد: سال 1398 انجمن موسیقی ایران با هدف شناخت دقیق و مشخص سطح اعضای جامعه عظیم موسیقی کشور اقدام به طراحی و رونمایی از سامانه ای به نام بامک (بانک اطلاعات موسیقی کشور) کرد. قرار بود تمام کسانی که در حوزه موسیقی کشور فعالیت می نمایند، بتوانند داخل سامانه ثبت نام نموده و رزومه خود را به ثبت برسانند. این سامانه دارای یک بخش حرفه ای بود که قسمتی از آن توسط انجمن موسیقی استان ها راستی آزمایی می شد و قسمتی دیگر توسط انجمن مرکزی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

بدین صورت مشخص می شد در هر استان چه تعداد هنرمند و در چه سطحی فعالیت دارند. قرار بود پس از شکل گیری سامانه، انتخابات انجمن ها به صورت الکترونیکی از بین اعضایی که در بامک تأیید شده بودند، برگزار گردد؛ اما همراهی نکردن مدیران به دلایل نامعلوم، این طرح را که مراحل عضوگیری هم در آن در بسیاری از استان ها انجام گرفته بود، ناتمام گذاشت. طرحی که اکنون وزارت فرهنگ و ارشاد مطرح نموده، عملی نیست؛ زیرا اگر قرار است که رئیس و اعضای هیات مدیره هر موسسه فرهنگی از بین هنرمندان استان ها انتخاب گردد، چه کسی قرار است به چه صورتی صلاحیت این افراد را تأیید کند؟

یاسایی بیان نمود که بی شک نتیجه این سیاست وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تضعیف ساختار رسمی انجمن های هنری و محدودسازی آنها است که در نهایت لطمه آن متوجه موسیقی نواحی و ردیف دستگاهی خواهد بود.

او ادامه داد: در سال های اخیر اگر در استانی کنسرت موسیقی نواحی اجرا می گردد، با حمایت انجمن های موسیقی بوده است؛ این درحالی است که انجمن ها بودجه خاصی از دولت دریافت نمی نمایند؛ به عنوان مثال انجمن موسیقی استان کرمان که 13 دوره جشنواره موسیقی نواحی را در این استان برگزار نموده است، در سه سال گذشته تنها 10 میلیون تومان از مرکز دریافت نموده است، با این حال به عنوان یک انجمن رسمی توانسته است با خیلی از هنرمندان عظیم برای حضور در کارگاه های تخصصی و آموزشی رایزنی کند.

با تمام این موارد نمی دانم که بر اساس چه سیاست هایی قصد جمع کردن انجمن های موسیقی را دارند!

مسئول انجمن موسیقی استان کرمان توضیح داد: گفته می گردد که قصد دارند با ادغام انجمن های موسیقی به سمت خصوصی سازی بروند، درحالی که همه می دانیم که موسیقی ردیف دستگاهی و نواحی به حمایت دولت احتیاج دارد. اگر قرار باشد انجمن موسیقی استان به یک موسسه فرهنگی هنری تبدیل گردد، مجبور خواهد بود برای درآمدزایی به سمت برگزاری کنسرت های پاپ برود و عملاً دیگر حمایت از موسیقی نواحی و ردیف دستگاهی که در ساختار فعلی، اولین و مهمترین وظیفه انجمن هاست، محلی از اعراب نخواهد داشت. در سه دهه گذشته مجموعه ای از بهترین و ارزشمندترین آثار مکتوب و صوتی در حوزه موسیقی نواحی و موسیقی ردیف، دستگاهی توسط انجمن موسیقی ایران انتشار یافت. چنین کوششی نام و برند انجمن موسیقی را به عنوان یکی از درخشان ترین تشکل های موسیقایی کشور عنوان نمود، بی شک برای تداوم حرکت درخشان انجمن در سال های گذشته ضروری است تا سیاست ها و نقشه راه انجمن، توسط گروهی از متخصصین بازتعریف گردد، اما متاسفانه ظاهراً در این مورد نیز مانند موارد دیگر، مدیران بدنبال تاسیس ساختاری جدید هستند. در سال گذشته و پیش از شیوع بیماری کووید 19، جدای از جشنواره موسیقی نواحی، 13 شب کنسرت موسیقی نواحی به یاری انجمن های موسیقی در کرمان و شهرهای دیگر کشور برگزار کردیم؛ کنسرتهایی که هیچ موسسه خصوصی با نگاه هزینه و فایده به سراغشان نمی رود.

برای یاری به هنرمندان موسیقی نواحی چه نموده اید؟

در ادامه گفت وگو این مسئله را عنوان نمودیم که بسیاری از هنرمندان نواحی با شیوع کرونا با مسائل معیشتی زیادی رو به رو شده اند. برای یاری به این افراد چه کارهایی می توان انجام داد؟ پاسخ داد: در یک سال گذشته به عنوان انجمن استان کرمان کوشش نموده ایم در مواردی که احتیاج جدی وجود دارد، به سرعت عمل کنیم. تهیه بسته های یاری معیشتی و چند مرحله توزیع آنها در امسال از همین موارد بود. موارد خاص و بسیار فوری هم اتفاق می افتد؛ به عنوان مثال در استان خراسان یک مورد خاصی بود که انجمن موسیقی ایران با همه توان ورود کرد. اما در کل، انجمن موسیقی مهمترین وظیفه خود را کوشش برای یاری به جامعه موسیقی در عین حفظ کرامت اعضا می داند.

با این نگاه در انجمن کرمان جشنواره اینستاگرامی تعریف و کوشش کردیم تا بودجه ای برای جشنواره تأمین و بتوانیم به بهانه حضور هنرمندان در جشنواره هدیه ای به آنها تقدیم کنیم.

چرا جشنواره موسیقی نواحی را به نام کرمان زده اند؟

در بخش پایانی، این مساله را با یاسایی عنوان نمودیم که گفته می گردد کرمان جشنواره موسیقی نواحی را مصادره نموده است. تا چه حد به این امر قائل است؟ چرا جشنواره به صورت گردشی در هر دوره در یک استان برگزار نمی گردد؟ بیان نمود: جشنواره به بودجه سنگینی احتیاج دارد، در جشنواره ای که امسال برگزار گردید، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هیچ بخشی از بودجه جشنواره را پرداخت نکرد و کلیه بودجه را خود استان کرمان تأمین کرد. سال گذشته نیز 70 درصد از بودجه جشنواره را استان کرمان پرداخت کرد. از طرفی این مسئله همانند این است که بگوییم چرا جشنواره فیلم کن، در کن برگزار می گردد. در واقع جشنواره موسیقی نواحی کرمان به یک برند تبدیل شده است و بعضی آن را به عنوان جشنواره موسیقی کرمان می شناسند.

او ادامه داد: بیش از 20 سال پیش اولین دوره جشنواره که در کرمان شکل گرفت، هیچ استانی مسئولیت برگزاری آن را به عهده نمی گرفت. در نهایت آقای درویشی به استان کرمان آمدند و با استاندار صحبت کردند و کرمان پذیرفت که این جشنواره را با شرایط مد نظر آقای درویشی برگزار کند. چند سالی جشنواره تعطیل شد تا اینکه قرار شد به عنوان بخشی از جشنواره فجر برگزار گردد. مدتی بعد کرمان پیشنهاد برگزاری دوباره آن را داد و وزارت ارشاد یک تفاهم نامه در این راستا با کرمان امضا کرد. این جشنواره در کرمان جا افتاده است و خیلی از هنرمندان هر دوره از فروردین پیگیر برگزاری آن هستند. این جشنواره و سرنوشتش به کوشش جمع کثیری از هنرمندانِ نجیب نواحی کشور گره خورده است.

بی شک برای من به عنوان کوچکترین عضو جامعه موسیقی آنچه اهمیت دارد، موسیقی است. امیدوارم سرنوشت جشنواره های هنری مانند آنچه بر انجمن ها می رود، دچار تصمیمات شتابزده و مقطعی نگردد.